Tư tưởng Hồ Chí Minh về xây dựng một đội quân kiểu mới – một quân đội thực sự của nhân dân, do nhân dân và vì nhân dân – chính là kim chỉ nam, là nền tảng tư tưởng vững chắc tạo nên sức mạnh vô địch của Quân đội nhân dân Việt Nam qua mọi thời kỳ. Việc thấm nhuần và vận dụng sáng tạo di sản quý báu này là yếu tố then chốt để xây dựng quân đội vững mạnh, đáp ứng yêu cầu bảo vệ Tổ quốc trong giai đoạn hiện nay.
Nền tảng tư tưởng Hồ Chí Minh về một quân đội mang bản chất của nhân dân
Chủ tịch Hồ Chí Minh đã chỉ rõ, quân đội ta không phải từ trên trời rơi xuống. Nguồn gốc của quân đội chính là nhân dân. Quân đội nhân dân Việt Nam được sinh ra từ các phong trào đấu tranh cách mạng của quần chúng, được Đảng Cộng sản Việt Nam và Chủ tịch Hồ Chí Minh trực tiếp tổ chức, lãnh đạo và rèn luyện. Do đó, quân đội mang trong mình bản chất giai cấp công nhân, đồng thời có tính nhân dân và tính dân tộc sâu sắc.
Sức mạnh của quân đội cũng bắt nguồn từ chính nhân dân. Mối quan hệ đoàn kết máu thịt, được Bác ví von “như cá với nước”, là cội nguồn của mọi thắng lợi. Nhân dân là người nuôi dưỡng, đùm bọc, che chở và cung cấp sức người, sức của cho quân đội chiến đấu. Ngược lại, mục tiêu chiến đấu cao cả và duy nhất của quân đội là vì nhân dân. Đó là chiến đấu để giành độc lập dân tộc, bảo vệ tính mạng, tài sản và cuộc sống ấm no, hạnh phúc của nhân dân.
Hồ Chí Minh đã xác định rõ ba chức năng cốt lõi của quân đội:
-
Đội quân chiến đấu: Luôn sẵn sàng chiến đấu và hy sinh để bảo vệ Tổ quốc, bảo vệ nhân dân.
-
Đội quân công tác: Tích cực làm công tác dân vận, tuyên truyền, giúp đỡ nhân dân, làm cho “dân tin, dân phục, dân yêu”.
-
Đội quân lao động sản xuất: Tham gia sản xuất để góp phần xây dựng kinh tế đất nước, cải thiện đời sống và giảm bớt gánh nặng cho nhân dân.
Để quân đội luôn giữ vững bản chất cách mạng này, nguyên tắc bất di bất dịch được xác định là sự lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt của Đảng Cộng sản Việt Nam.
Vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh để xây dựng quân đội trong tình hình mới
Trong bối cảnh thế giới và khu vực có nhiều diễn biến phức tạp, các thế lực thù địch không ngừng đẩy mạnh chiến lược “diễn biến hòa bình”, tìm cách “phi chính trị hóa” quân đội. Hơn lúc nào hết, việc vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh vào xây dựng quân đội cần tập trung vào các nhiệm vụ trọng tâm sau:
1. Kiên định sự lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt của Đảng
Đây là giải pháp có tính nguyên tắc, là yếu tố sống còn đảm bảo quân đội luôn là công cụ sắc bén, tin cậy của Đảng, Nhà nước và nhân dân. Phải tiếp tục quán triệt sâu sắc các nghị quyết của Đảng, đặc biệt là Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XII) về xây dựng, chỉnh đốn Đảng và Chỉ thị 05 của Bộ Chính trị về học tập, làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh.
2. Xây dựng quân đội vững mạnh về chính trị làm nền tảng
Cần tăng cường giáo dục chính trị tư tưởng để mỗi cán bộ, chiến sĩ tuyệt đối trung thành với Đảng, Tổ quốc và nhân dân, có ý chí chiến đấu cao, sẵn sàng nhận và hoàn thành mọi nhiệm vụ. Đồng thời, phải chủ động, nhạy bén và kiên quyết đấu tranh trên mặt trận tư tưởng, làm thất bại hoàn toàn âm mưu “phi chính trị hóa” quân đội.
Cán bộ, chiến sĩ Bộ đội Biên phòng giúp đồng bào thu hoạch lúa – Ảnh: TTXVN
3. Không ngừng củng cố mối quan hệ đoàn kết quân – dân
Mối quan hệ “cá – nước” phải tiếp tục được vun đắp thông qua những hành động thiết thực. Quân đội cần tích cực tham gia các chương trình giúp dân xóa đói giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới, phòng chống thiên tai, tìm kiếm cứu hộ, cứu nạn. Qua đó, hình ảnh “Bộ đội Cụ Hồ” sẽ ngày càng tỏa sáng trong lòng nhân dân, làm sâu sắc thêm tình đoàn kết quân dân.
4. Xây dựng quân đội cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại
Để đáp ứng yêu cầu của chiến tranh hiện đại (nếu xảy ra), quân đội phải không ngừng nâng cao chất lượng tổng hợp và sức mạnh chiến đấu. Cần tiếp tục điều chỉnh tổ chức, biên chế theo hướng “tinh, gọn, mạnh”, đẩy mạnh huấn luyện, diễn tập và làm chủ các loại vũ khí, trang bị kỹ thuật hiện đại, bảo đảm đủ sức răn đe và chiến thắng trong mọi tình huống.
Di sản tư tưởng Hồ Chí Minh về xây dựng quân đội của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân vẫn còn vẹn nguyên giá trị. Đó là nền tảng vững chắc để Quân đội nhân dân Việt Nam tiếp tục phát huy bản chất tốt đẹp, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.