Thắng lợi vĩ đại của dân tộc trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp là kết tinh của nhiều yếu tố, trong đó công tác đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ quân đội giữ vai trò then chốt, quyết định trực tiếp đến sức mạnh chiến đấu của quân đội ta. Bài viết trên Tạp chí Cộng sản đã cung cấp một cái nhìn sâu sắc về quá trình này và rút ra những bài học kinh nghiệm quý báu vẫn còn nguyên giá trị cho đến ngày nay.
Sự quan tâm sâu sắc và tầm nhìn chiến lược của Đảng
Ngay từ những ngày đầu thành lập quân đội, Đảng ta và Chủ tịch Hồ Chí Minh đã đặc biệt coi trọng việc huấn luyện, đào tạo cán bộ. Nhận thức rõ “cán bộ là cái gốc của mọi công việc”, hàng loạt trường quân chính đã ra đời như Trường Quân chính kháng Nhật, Trường Võ bị Trần Quốc Tuấn. Chủ trương này thể hiện tầm nhìn chiến lược, đặt nền móng cho việc xây dựng một đội ngũ cán bộ chỉ huy vừa có bản lĩnh chính trị vững vàng, vừa tinh thông về quân sự, đáp ứng yêu cầu của cuộc chiến tranh nhân dân.
Phương thức đào tạo linh hoạt, bám sát thực tiễn chiến trường
Một trong những thành công nổi bật nhất là sự linh hoạt và sáng tạo trong phương thức đào tạo. Nội dung và mục tiêu đào tạo luôn được điều chỉnh để bám sát yêu cầu của từng giai đoạn cách mạng.
-
Giai đoạn đầu: Tập trung đào tạo cán bộ trung đội, đại đội du kích, phù hợp với lối đánh nhỏ lẻ.
-
Khi bộ đội chủ lực hình thành: Chuyển sang đào tạo cán bộ chỉ huy tác chiến tập trung, hợp đồng binh chủng.
Hình thức đào tạo cũng vô cùng đa dạng: kết hợp đào tạo trong nước và gửi cán bộ đi học ở nước ngoài (như Trung Quốc, Liên Xô); kết hợp giữa nhà trường và thực tiễn chiến đấu; lấy chiến trường làm trường học, vừa chiến đấu vừa rút kinh nghiệm, bồi dưỡng cán bộ. Nhờ đó, từ con số chỉ 1.124 cán bộ vào cuối năm 1945, đến năm 1954, quân đội ta đã có một đội ngũ lên đến 43.000 cán bộ các cấp, là lực lượng nòng cốt làm nên chiến thắng.
Ngày 26 tháng 5 năm 1946, Chủ tịch Hồ Chí Minh đến thăm và trao tặng Trường Võ bị Trần Quốc Tuấn (trước đó là Trường Quân chính kháng Nhật) lá cờ thêu sáu chữ vàng “Trung với nước, hiếu với dân” tại Sơn Tây_Ảnh: Tư liệu
Những bài học kinh nghiệm cho sự nghiệp xây dựng quân đội hiện nay
Từ thực tiễn công tác đào tạo cán bộ trong kháng chiến chống Pháp, bài viết đã đúc kết ba bài học kinh nghiệm lớn để vận dụng vào công cuộc xây dựng quân đội trong giai đoạn mới:
-
Một là, phải luôn quán triệt và giữ vững sự lãnh đạo, chỉ đạo tuyệt đối của Đảng, của Quân ủy Trung ương đối với công tác giáo dục và đào tạo.
-
Hai là, xây dựng nội dung, chương trình đào tạo phải luôn gắn kết chặt chẽ giữa nhà trường với chiến trường, giữa lý luận và thực tiễn chiến đấu, huấn luyện.
-
Ba là, cần thường xuyên củng cố, huy động hiệu quả các nguồn lực, từng bước hiện đại hóa cơ sở vật chất, và đặc biệt là xây dựng đội ngũ giảng viên “vừa hồng, vừa chuyên”, đáp ứng yêu cầu xây dựng quân đội cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại.
Những bài học này không chỉ mang giá trị lịch sử mà còn là kim chỉ nam quan trọng cho công tác đào tạo cán bộ quân đội, góp phần xây dựng Quân đội nhân dân Việt Nam vững mạnh toàn diện, bảo vệ vững chắc Tổ quốc.